De bouwsector krijgt op zeer korte termijn te maken met het principe REACH: de nieuwe verordening voor chemische stoffen van uit Brussel. De last om veilig gebruik te bewijzen ligt niet meer bij Europa, maar bij de industrie zelf.


Aangezien het vaak geen grote hoeveelheden betreft, wordt op verschillende bouwplaatsen gebruik gemaakt van chemische stoffen. Vooral vloerenleggers (PMMA), isoleerders en schilders zijn werkzaam met stoffen die kunnen leiden tot irritatie of een bijtend gevoel. Ook zijn ze soms giftig of zuur en kunnen deze op korte of langere termijn een aandoening veroorzaken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Europa sinds 2007 het gebruik beter probeert te reguleren met de verordening REACH.


Een belangrijk verschil met de reeds bestaande regeling is dat door het gebruik van REACH niet langer de overheid of Europa verantwoordelijk is. Vanaf dat moment moet de producent kunnen aantonen dat de productie veilig is en dat het gebruik maken er van op een goede en veilige manier kan gebeuren. Verantwoordelijkheid stopt dus niet meer bij de poort van de fabrikant, maar geldt dus ook nog daarbuiten. In 2007 is op Europees niveau gestart met de invoering van REACH: registratie van alle chemische producten. De komende jaren zal men hieraan verder de laatste hand leggen.

De ontwikkeling van het REACH principe is inmiddels al in een vergevorderd stadium. Op deze manier kunnen afnemers op korte termijn al te maken gaan krijgen met de nieuwe regelgeving. Europa verwacht daarbij dan ook een actieve rol van de gebruikers, iets wat nieuw is en dus even wennen zal zijn. De eerste dingen die bedrijven gaan merken is dat wanneer de levering van de bestelde chemische stoffen plaats vind, in bepaald een aantal gevallen een eSDS (extended Safety Data Sheet) is toegevoegd bij de vertrouwde VIB (veiligheid Informatie Blad).


Op een later tijdstip kunnen ook de mengsels zoals verf met een eSDS geleverd worden. De bijgeleverde documenten van tientallen tot honderden A4-tjes, beschrijven alle mogelijke gebruiken maar daarnaast ook het productie- en formuleringsproces en alle bijbehorende maatregelen met betrekking tot veiligheid. Het plan is om de leveranciers zo ver te krijgen dat zij alleen de toepassingen opnemen die voor eindgebruikers van belang zijn op de producten en niet het hele lijvige document gaan toevoegen.


Harde Deadline


REACH ziet het liefst dat een bedrijf binnen een periode van twaalf maanden moet werken volgens de voorschriften die de leverancier bij het product heeft toegevoegd (Harde deadline). Wanneer een bepaalde toepassing ontbreekt, dan is het bedrijf verplicht om zelf met de leverancier of producent te communiceren over een aanpassing aan de eSDS.


Een aanpassing van de werkwijze is ook een optie of een vergelijkbaar product af te nemen bij een andere toeleverancier waarbij het wel beschreven staat is ook een mogelijkheid. Maar ook kan het bij de Europese autoriteiten aan komen tonen dat een ander bepaalde manier van gebruik ook veilig is.


Invoering van het REACH systeem kan aardig wat papier werk op leveren; training van personeel om de eSDS’s te begrijpen, communicatie met toeleveranciers, kosten voor consultants en invoering van nieuwe werkmethodes. Hiervoor wordt een speciale projectgroep opgestart door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Op deze manier hopen zijn het midden- en kleinbedrijf te gaan ondersteunen bij de invoering van REACH.


In de bouwsector blijkt dat +/- 12.000 bedrijven met REACH in aanraking zullen komen en die bedrijven maken samen om en nabij de 80 miljoenen euro per jaar aan kosten (ruim 60.000 per bedrijf). Daarom zal REACH systematiek gekoppeld worden aan de Arbo catalogi en aan het PISA bestand van de arbodienst met productiekaarten waarop veilige werkwijzen worden beschreven. Dit houdt in dat er meer op komt te staan dan ‘gebruik handschoenen’ of ‘alleen gebruiken met afzuiging’. Zo kan er ook staan dat het aanmaken van een bepaald product Max 15 minuten per werknemer mag duren. Of dat er bij het aanmaken handschoenen verplicht zijn maar bij het gebruik bijvoorbeeld niet. De eSDS’s zullen worden geprobeerd terug te worden gebracht tot hooguit twee A4-tjes met tekst. Hieraan zullen de leveranciers ook aan moeten meewerken, maar op die manier zal gebruik maken van REACH eenvoudiger en simpeler worden en kunnen de bedrijven de kosten makkelijk in de hand houden.


Bronvermelding: Arbobouw